Sinds 2013 werk ik voor de Willem de Kooning Academie in Rotterdam. Ik ben betrokken bij de opleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving, aanvankelijk als docent filosofie en momenteel als docent beeldonderzoek. Daarnaast werk ik voor de Master Kunsteducatie van het Piet Zwart Instituut als onderzoeks- en afstudeerbegeleider. Beide opleidingen willen studenten helpen zich tot zelfbewuste personen te ontwikkelen die vanuit een grote gevoeligheid voor hun omgeving kunsteducatieve programma's en projecten ontwerpen. Emancipatie is hierbij een drijvende kracht, een ideaal dat steeds opnieuw inhoud gegeven moet worden, primair door de personen zelf met wie en voor wie je werkt.
Vanuit mijn perspectief als kunsteducator kan de kunst zowel middel als doel zijn. Het is een middel, omdat kunst een ruimte opent om relaties te onderzoeken binnen het sociale en politieke veld waar een kunstwerk deel van uitmaakt. Daarnaast is kunst een doel in de zin dat het een expressie is van meer individuele processen van betekenisgeving en positiebepaling. De twee kunnen uiteraard met elkaar verweven zijn en het onderscheid is eerder pragmatisch dan principieel. Ik biedt studenten praktijkgerichte werkwijzen die hen in staat stelt uiteenlopende inhoudelijke posities al studerend te verkennen.
Uit het bovenstaande volgen een aantal algemene vragen die leidend zijn in mijn praktijk als educator. Hoe houd je een artistiek werkproces aan de gang? Hoe bereik je zelfstandigheid zonder te vervallen in een nietsontziend individualisme? Hoe geef je ruimte aan afzonderlijke stemmen en persoonlijke verhalen en vermijd je dat dit leidt tot conflict? Hoe vier je subjectiviteit zonder de relaties waar je deel van uitmaakt te ondermijnen? Hoe ga je om met de machtsverhoudingen binnen de situaties waarbinnen je werkt? Hoe verdien je geld met dat waar je van houdt?
Ik vind het van belang dat onderwijs deze vragen niet alleen theoretisch aan de orde stelt, maar dat het dusdanig is vormgegeven dat het de vragen als het ware belichaamt. Zo ondersteun ik studenten in het ontwikkelen van een procesgerichte manier van werken met behulp van series oefeningen, die zijn bedoeld als voorstellen om van alles uit te proberen. Het resultaat van de eerste oefening is het beginpunt voor een tweede, etc. Dit leert studenten dat een werkproces vaak bestaat uit een lange en grillige keten handelingen.
Ik ontwikkel daarnaast met en voor studenten allerlei vormen voor peer-ondersteuning, die bedoeld zijn om op lange termijn het besef te doen groeien dat artistieke praktijken alleen betekenisvol zijn in relatie tot elkaar. Door tot slot studenten te betrekken bij het vervullen van institutionele verplichtingen (zoals beoordelen) help ik ze meer zicht te krijgen op het krachtenveld waarin we werken. Dit helpt ze de ruimte te vinden om met grotere zelfstandigheid te werken aan hun eigen ontwikkeling.
Hieronder is een selectie te vinden van een aantal concrete uitkomsten van mijn educatieve werk.
I wrote an article for the 'Revista portuguesa de pedagogia' about the notion of 'beginning' in artistic and educational practice, through the lens of my work for the Teacher Training Programme @wdka and the Master Education of Arts @meiapietzwartinstitute. I'm interested in beginning as something very practical, the pedagogical gesture of starting a class, starting work on a new project, etc. But also, on a more philosophical level, questions such a how, as an educator, your actions can acknowledge the open-endedness of any pedagogical endeavour within complex institutional contexts, especially if these are compromised by attempts to quantify learning.
Doorlopend project in de vorm van een hotglue-blog, bestaande uit korte besprekingen van films die pedagogische relaties belichten.
Te bezoeken via educatingfilm.hotglue.me
'Aan tafel!' was een maandelijkse open les met eten in de hal van de academie, georganiseerd met Rolf Engelen.
Overblijfselen van de Nachtklas. Met een collega en een voltallige groep derdejaars BA-studenten verbleven we van 18:00 tot 18:00 volgende dag in mijn atelier om te werken, eten, slapen, wandelen, etc.
